O nowych książkach i satyrze politycznej

Historyk dr Adam Węsierski gościł w Czytelni MBP w Chojnicach. Spotkanie zainteresowało chojniczan, którzy przyszli posłuchać o jego najnowszych książkach dotyczących działalności, struktur, kadr organów komunistycznego aparatu bezpieczeństwa.

10 października 2025  08:07

Na zakończenie przyszedł czas na autografy i indywidualne rozmowy.   |  fot. MBP

Sieci agenturalno-informacyjnej na Pomorzu i Kujawach w latach 1945-1990, a także posłuchać o satyrze politycznej w walce z komunizmem. Na wstępie Adam Węsierski opowiedział o nowo wydanych publikacjach: „Toksyczna agentura” tomy VII i VIII, „Sensacje i sekrety Pomorza, Kujaw i Pałuk w latach 1945-1990. Studia i szkice” oraz „Sieć agenturalno-informacyjna inwigilująca wieś i członków NSZZ RI »Solidarność« w latach 1945-1989”. Przybliżył ich zawartość i zachęcił do bliższego zapoznania się z treścią.

Następnie przedstawił prezentację „W oparach absurdu Polski Ludowej. Śmiech, humor, satyra na trudne czasy”. – „Dzisiaj chcę Wam pokazać PRL na wesoło” – mówił prelegent. Jak podkreślił, satyra polityczna w walce z komunizmem była pod stałą cenzurą, a za jej uprawianie groziły srogie kary, nawet kara śmierci.

Podczas swojej prelekcji historyk przytoczył konkretne przykłady. Pierwszym było klozetowe graffiti: „Jakie są podstawy handlu z ZSRR? My dajemy im lokomotywy, oni zabierają nam węgiel”. – „Nierzadko te wierszyki, rymowanki czy piosenki miały charakter obraźliwy, a nawet wulgarny” – zauważył dr Adam Węsierski. Kolejna rzecz, o której mówił to piosenki satyryczne i parafrazy znanych utworów.

Tu zgromadzeni mieli okazję przeczytać ówczesną wersję „Kolorowych jarmarków”. Podobny charakter miały rubaszne rymowanki, krótkie, nieskomplikowane wierszyki, łatwe do zapamiętania. Słuchacze często przypominali sobie czytane hasła, które też pamiętali. Pod koniec spotkania nie zabrakło pytań dotyczących książek i ich tematyki oraz dyskusji. Uczestnicy chętnie opowiadali także własne wspomnienia. 

MBP