Dlaczego warto stosować odżywki i suplementy diety?

Odżywki i suplementy diety zazwyczaj kojarzone są z dietą dla sportowców. Tymczasem wielu z nas powinno sięgać po suplementację - wejdź by sprawdzić czy znajdujesz się tej grupie.

Warto rozważyć wzbogacenie diety w doustne suplementy odżywcze, zwane także odżywkami.   |  fot. ilustracyjne

Suplement to w założeniu ustawodawcy środek spożywczy, który ma dostarczać witamin, minerałów lub innych składników mających wpływ fizjologiczny, które dają możliwość dawkowania. Oczywistym jest również,  ze suplementów nie mogą cechować znamiona działania leczniczego. Tak definiuje suplement diety ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

Jakie jest zadanie suplementów diety?

Zadaniem suplementów jest uzupełnienie codziennej diety w składniki niemożliwe lub trudne w dostarczeniu. W założeniu powinniśmy wpierw wyczerpać możliwości żywieniowe zapewnienia organizmowi wszystkich niezbędnych składników, a dopiero później, gdy okazuje się to nieskuteczne (i np. nasz jadłospis dostarcza nam za mało cynku czy witamin z grupy B względem potrzeb) - sięgać po suplementację. Widać więc jasno, że odżywki nie są zastępnikiem, a jedynie uzupełnieniem diety, co powinno znaleźć także swoje miejsce na każdej etykiecie sprzedawanych w naszym kraju preparatów.

Czy wszyscy powinniśmy przyjmować suplementy?

Wnioskując z powyższego - niespecjalnie, taka odpowiedź byłaby jednak pewnym przekłamaniem. Istnieją rekomendacje suplementacyjne dla poszczególnych grup ludności, charakteryzujących się np. zwiększonym zapotrzebowaniem, a co za tym idzie - wyższym ryzykiem niedoborów, których uzupełnienie poprzez spożycie "żywności konwencjonalnej" wraz z codzienną dietą może być zwyczajnie trudne lub mało realne. Wtedy warto sięgnąć po suplementy.

Grupy w których suplementacja jest rekomendowana

Najbardziej znane, ale i najszersze rekomendacje dotyczą przyjmowania witaminy D. Pierwsze "głośne" - pochodziły z roku 2013, następnie w 2018 zaktualizowano je i są one aktualne do dziś. Po wnikliwej analizie dostępnych danych autorzy, stanowiący gremium znamienitych ekspertów, rekomendują przez większość roku (miesiące pozaletnie) suplementację witaminą D (forma D3 jest lepiej wchłaniana niż D2) u wszystkich Polaków w dawkach 800-2000 j.m. (zależnie od poziomu zawartości tkanki tłuszczowej oraz stężenia aktywnego metabolitu witaminy D w osoczu) w przypadku osób z normatywną masą ciała.

Wszystko otyłych dawka ulega podwojeniu i wynosi 1600-4000j.m./d. Przyjmując witaminę D warto sprawdzić czy w jej towarzystwie pojawia się jakieś źródło tłuszczu co umożliwi jej wchłonięcie. Kolejne rekomendacje suplementacyjne dotyczą kobiet ciężarnych (Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników) - ze względu na znaczny wzrost zapotrzebowania na niektóre składniki diety, a także poważne powikłania związane z ich nieodpowiednio niską podażą zaleca się przyjmowanie przez kaźdą z ciężarnych:

kwasu foliowego

jodu

witaminy D3

DHA - kwasu dokozaheksaenowego, wchodzącego w skłąd rodziny kwasów tłuszczowych omega 3

Jednocześnie nie zaleca się stosowania, szczególnie w 1 trymestrze, żelaza bez wyraźnych wskazań (występowanie niedokrwistości potwierdzonej badaniami laboratoryjnymi) - ze względu na zwiększone ryzyko uszkodzeń płodu. W rekomendacjach nie pojawia się także wzmianka o prewencyjnym przyjmowaniu magnezu, choć jest on często zalecany ciężarnym cierpiącym na bolesne kurcze mięśni.

Czy odżywki i suplementy diety szkodzą?

Nie powinny i zazwyczaj nie czynią szkód, pamiętajcie jednak, że przyjmując rozmaite środki bez odpowiedniej kontroli (lub w momencie gdy nie są one Wam niezbędne) - nie możecie mieć gwarancji braku interakcji pomiędzy nimi. Zwiększa się także ryzyko hiperalimentacji (przekarmienia) poszczególnymi składnikami. W teorii - przyjmowanie witamin i minerałów pod postacią "multiwitaminy" wydaje się być bezpieczne, zgodnie z dostępnymi analizami nie przynosi jednak żadnych korzyści.

(mat. zewnętrzny)