Chaga (błyskoporek podkorowy) – grzyb o czarnej mocy natury

Chaga (błyskoporek podkorowy), zwany także „czarnym złotem Syberii”, to pasożytniczy grzyb rosnący głównie na brzozach. Występuje najczęściej w chłodnych rejonach Europy Północnej, Syberii i Ameryki Północnej.

8 maja 2025  10:46

Podziel się:  

Co ciekawe, można go spotkać także w Polsce. Jego twarda struktura kryje bogactwo składników bioaktywnych – od polisacharydów, przez polifenole, po melaniny. Tradycyjnie stosowany przez ludność syberyjską jako napar wzmacniający organizm, dziś budzi zainteresowanie naukowców i konsumentów na całym świecie.

Korzyści płynące z suplementacji grzybem Chaga

1. Działanie przeciwutleniające

Chaga zawiera wyjątkowo dużo melaniny i związków fenolowych. W badaniach in vitro hamują one wolne rodniki nawet silniej niż zielona herbata czy borówki. Dzięki temu może chronić komórki przed stresem oksydacyjnym i opóźniać procesy starzenia.

2. Wzmacnianie odporności

Polisacharydy (głównie β-glukany) stymulują funkcje makrofagów i zwiększają produkcję cytokin. W modelach zwierzęcych przyczynia się to do szybszej eliminacji infekcji wirusowych i bakteryjnych

3. Wspomaganie walki z procesami nowotworowymi

Badania na myszach pokazują, że ekstrakty z chagi mogą hamować wzrost linii komórkowych raka piersi, jelita grubego czy wątroby. Działają tak m.in. poprzez aktywację szlaków apoptozy i zahamowanie kinaz mTOR

4. Działanie przeciwzapalne i gastroprotekcyjne

Związki triterpenowe z chagi redukują poziom prozapalnych cytokin (TNF-α, IL-6). Łagodzą także objawy wrzodów żołądka w modelach zwierzęcych

5. Wsparcie metaboliczne

Fragmentowane polisacharydy poprawiają wrażliwość na insulinę i obniżają poziom glukozy we krwi u szczurów z cukrzycą typu 2. Otwiera to perspektywy do badań klinicznych u ludzi

Potencjalne zagrożenia i ograniczenia

• Zanieczyszczenia i metale ciężkie

Chaga pobiera ze środowiska znakomicie melaninę, ale też pierwiastki, w tym ołów i kadm. Źródło surowca ma kluczowe znaczenie – warto wybierać standaryzowane ekstrakty testowane pod kątem czystości.

• Interakcje farmakologiczne

Dzięki wpływowi na układ immunologiczny i enzymy wątrobowe może modyfikować działanie leków immunosupresyjnych, przeciwcukrzycowych czy antykoagulantów. Osoby przyjmujące takie leki powinny skonsultować suplementację z lekarzem.

• Ryzyko u osób z nadczynnością układu odporności

W chorobach autoimmunologicznych (np. reumatoidalne zapalenie stawów) stymulacja makrofagów i limfocytów może nasilać stan zapalny.

• Brak dużych badań klinicznych

Większość dowodów pochodzi z eksperymentów in vitro i na zwierzętach. Rzetelne, randomizowane badania u ludzi są wciąż nieliczne.

Ciekawostki o grzybie Chaga

* Życie na surowo: grzyb atakuje brzozę, tworząc czarne, spękane narośla, a żywica drzewa zasila rozwój kły o konsystencji spękanej kory.

* Źródło melanin: chaga to jedno z najbogatszych naturalnych źródeł melaniny, barwnika chroniącego przed UV i stresem oksydacyjnym.

* „Kubek zdrowia”: tradycyjny napar z chagi parzono w skórzanych workach i pili codziennie wśród myśliwych. Miał pomóc utrzymać tężyznę fizyczną w mroźnym klimacie.

* Badania kosmiczne: chaga była jednym z organizmów badanych na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej pod kątem zdolności do przetrwania w warunkach mikrograwitacji.

Właściwości barwiące: mocny wyciąg barwi skórę na ciemnobrązowy kolor, dawniej używany do naturalnego barwienia tkanin.

Chaga - Podsumowanie

Suplementacja grzybem Chaga może przynieść korzyści w postaci:

* wzmocnienia odporności,

* ochrony antyoksydacyjnej,

* wsparcia metabolicznego,

* działań przeciwzapalnych.

Jednakże kluczowe jest stosowanie dobrze przebadanych ekstraktów wolnych od zanieczyszczeń. Konieczna jest także ostrożność u osób przyjmujących leki immunosupresyjne czy przeciwcukrzycowe. Dopóki nie powstanie więcej badań klinicznych, chaga pozostaje cennym, choć wymagającym dalszej weryfikacji, suplementem diety.

Suplementy diety z grzybami Chaga znajdziesz w Sklepie Życia.

Bibliografia

Lee I.K. i wsp., „Antioxidant activity of methanolic extract from Inonotus obliquus”, J Ethnopharmacol. 2017.

Mshvildadze V.V. i wsp., „Immunomodulatory effects of Inonotus obliquus polysaccharides”, Int Immunopharmacol. 2019.

Paterson R.R.M., „Chaga (Inonotus obliquus): a medicinal mushroom”, Mycoscience. 2008.

Cui Y. i wsp., „Anti-inflammatory triterpenes from Inonotus obliquus”, Phytomedicine. 2016.

Xu Q. i wsp., „Hypoglycemic effects of Inonotus obliquus polysaccharides in diabetic rats”, J Diabetes Res. 2018.

Artykuł sponsorowany