Młode ziemniaczki

Co roku czekamy na nie z utęsknieniem. Podane ze świeżym masłem i koperkiem kojarzą nam się z latem. Ich wybór na naszych miejskich bazarkach jest imponujący. Szkoda, że okres królowania młodych ziemniaczków trwa tak krótko.

12 lipca 2011  18:39

Podziel się:  

Biorąc pod uwagę ich przydatność w kuchni, wszystkie ziemniaki młode i stare dzieli się na: sałatkowe, uniwersalne i mączyste. Młode ziemniaki są wodniste, maja cienka skórkę  i delikatny smak. Starsze stają się mniej wodniste i maja grubszą skórkę. Do potraw mącznych z udziałem młodych ziemniaków należy zatem dodać więcej mąki. Droga ziemniaka do Polski była niezwykle długa – dotarł tu wprawdzie w XVII wieku, ale dopiero w XVIII naprawdę się rozpowszechnił. Początkowo, zarówno w Polsce, jak i w innych krajach, był uważany za roślinę o własnościach leczniczych, m.in. stosowano go przy opatrywaniu ran. Papkę z ziemniaków przykładano do zranionego miejsca, co przyczyniało się do szybszego gojenia. Z cywilizacyjnego punktu widzenia ziemniak wielokrotnie ratował ludzi od śmierci głodowej. Spożywanie ziemniaków ma niebagatelny wpływ na układ pokarmowy, krwionośny, nerwowy i moczowy.

Skład ziemniaka a zdrowie

O wysokiej wartości odżywczej ziemniaków decydują węglowodany (w większości skrobia) i białka. Białko zawarte w bulwach ziemniaków ma jedną z wyższych wartości biologicznych pośród białek roślinnych. Ponadto ziemniaki zawierają m.in.: sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, miedź, cynk, fosfor, fluor, chlor, jod, witaminy: K, B1, B2, B6, C (jedna porcja 300g ziemniaków w ok. 40% pokrywa dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę) oraz biotynę i karoten.  Poza skrobią ziemniaki zawierają także niewielkie ilości innych węglowodoanów, głównie fruktozy i sacharozy, a także kwasy tłuszczowe, takie jak nikotynowy i pantotenowy. Jednakże trzeba pamiętać, że poziom poszczególnych składników zależy od wielu czynników, przede wszystkim wieku warzywa. Średnio jednak w ziemniaku znajdziemy 77% wody, 18% węglowodanów, 2% białka, 1,5% błonnika i znikome ilości tłuszczu (0,1%). Wartość energetyczna wynosi zaledwie 80-90 kcal w 100g.

Wpływ ziemniaka na organizm

Wbrew rozpowszechnionej opinii ziemniaki nie tuczą. Tuczące zazwyczaj bywają sosy, którymi polewamy ziemniaki. Zatem trzeba się wystrzegać zbyt dużej ilości tego rodzaju dodatku. Co więcej, nawet osoby stosujące dietę odchudzającą, powinny przynajmniej raz w tygodniu jeść upieczone w łupinach ziemniaki (pod ich skórką znajduje się sporo wartości odżywczych), które następnie macza się w jogurcie lub chudym twarogu i obficie posypuje siekanymi ziołami. Ich znaczenie dla układu pokarmowego jest niebagatelne. Z racji niskiej wartości kalorycznej ziemniaków, można ich jeść nawet dość duże porcje. Warto także pamiętać, że zawarty w nich wapń i potas neutralizują niekorzystne działanie soli kuchennej na nasz organizm. Magnez natomiast wzmacnia serce, dzięki czemu lepiej znosimy stres.

Ziemniaki mają również pozytywny wpływ na układ moczowy, ponieważ działają moczopędnie i tym samym oczyszczają organizm ze szkodliwych substancji. Są też doskonałym lekarstwem na problemy z pamięcią, gdyż usprawniają pracę mózgu i wzmacniają układ nerwowy. Ponadto skrobia, jako węglowodan złożony, trawiona jest stopniowo, dzięki czemu przez dłuższy czas we krwi utrzymuje się odpowiedni poziom glukozy. Czyni to z ziemniaków nie tylko wyjątkowo smaczny składnik wielu dań, ale i sycący.  Czas, kiedy młode ziemniaczki królują na naszych chojnickich bazarach i są dostępne wykorzystajmy jak najlepiej i jak najczęściej. Doceńmy smak i walory odżywcze młodych ziemniaczków.

Katarzyna Karpus

Poradnia Dietetyczno-Żywieniowa NZOZ „GEMINI”

Tel. 52 3974033